به گزارش میراث آریا به نقل از روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجانغربی، حسن سپهرفر، معاون میراث فرهنگی، اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجانغربی اظهار کرد: یکی از رسمهای به جای مانده در پیشوار از نوروز در مناطق کردنشین جنوب آذربایجانغربی 《کوسه به داس》 است که رد پای این رسم را میتوان در حوزه مهاباد، روستای قلعه جوقه پیدا کرد که در شب پیش از تحویل سال برگزار میشود.
وی افزود: کوسه یکی از رسمهای نمایش گونه قدیمی بوده که در کتاب مروجالذهب مسعودی مربوط به سال ۳۳۲ هجری قمری به این رسم کهن اشاره شده و حتی در التفهیم ابوریحان بیرونی نیز آمده است که 《آذرماه به روزگار خسروان اول بهار بوده است و به نخستین روز از دی مردی بیامد کوسه بر نشسته بر خری و به دست کلاغی گرفته...》
این کارشناس مردمشناسی ادامه داد: به نظر برخی ساخت نمایشی آن را بازمانده آیینهای مرگ سومری و باز زنده شدن خدای گیاهی میدانند که همزمان با آغاز سال برگزار میشدهاند اما از آنجا که در اغلب نوشتهها از ذکر وجه تسمیه واژه 《کوسه》 برخی از محققان سخنی به میان نیاوردهاند، بنابراین این نقش و این نام که در طیف کاربردی و کارکردی گسترده از رسمهای طلب باران تا برکتخواهی برای زایش دام و یا جشنهای مقدمه نوروز به کار برده شده، در تاریکی ابهام باقی مانده است.
وی عنوان کرد: کوسه در واقع مردی است که داس بر دست گرفته و به اتفاق همراهان خود، مجری مراسم شده و نقش اصلی را ایفا میکند، این مراسم در اندیشه مردم کرد منطقه در واقع به مناسبت زنده شدن زمین و با مفهوم پیامآور بهار و بیرون راندن درد و بلا و کهنگی سال در پیش از تحویل سال نو برگزار میشود اجرا کنندگان این مراسم را عمدتا سه تا پنج نفر از جمله کوسه، توبرهکش، نیزن، محافظ کوسه و مردی که طناب دور گردن کوسه را نگه داشته، تشکیل میدهند.
سپهرفر تصریح کرد: همچنین این مراسم در سایر مناطق استان به ویژه در مناطق ترکنشین با عنوان 《کوسه گلین》 در پانزدهم بهمن ماه اجرا میشده است که از نظر کارکرد برای برکتخواهی، دقیقا برابر با ایام روحدار شدن جنین گوسفند در همان اواسط زمستان اجرا میشده که ارتباطی با نوروز نداشته است.
انتهای پیام/